Wat was afgelopen maand het meest besproken onderwerp in Nederland? Je zult waarschijnlijk denken aan de verkiezingen, de nieuwe film over Napoleon of de Champions League, maar niets is minder waar! Wekenlang was er maar één onderwerp het gesprek van de dag: de Crompouce. Indien het onderwerp je ontgaan is, we hebben het hier over een combinatie van een croissant en een tompouce. Hartstikke lekker, maar we zijn wel een beetje doorgeslagen.
Er doken namelijk steeds meer variaties van deze trend op. De snackbar op de hoek verkocht de Frikanpouce, de Stampouce lag bij de slager en met Oud & Nieuw genieten we dit jaar van een overheerlijke Oliepouce. Bakkers produceerden massaal hun eigen versie van de Crompouce en probeerden er steeds een schepje bovenop te doen. Maar hoe ontstaat zo’n trend en waarom zijn we allemaal zo volgzaam? En wanneer ben je eigenlijk al te laat met het inspelen op een trend?
The good old days Vroeger, toen sociale media nog niet bestonden, was marketing een stuk eenzijdiger dan nu. Merken hadden de controle over hun eigen boodschap die verspreid werd en trends ontstonden dan ook vaak vanuit deze merken. Via televisie volgde men wat beroemdheden deden: zij leefden immers het ultieme leven. Denk daarbij bijvoorbeeld aan Marilyn Monroe, die in de jaren ‘50 de hele wereld beïnvloedde met haar sensuele mode.
Wat naast deze beroemdheden ook een grote rol speelde, was familie. Het was vanzelfsprekend dat jongeren de gewoontes en meningen overnamen van hun ouders. Omdat er aanzienlijk minder informatiebronnen beschikbaar waren, werd je beïnvloed door de kleine cirkel aan contacten om je heen. Door de introductie van internet en sociale media zijn er ontzettend veel, nieuwe informatiebronnen bijgekomen. Dit maakt het veel makkelijker om je met miljoenen andere mensen te vergelijken. De cirkel om je heen is veel groter geworden en jongeren nemen sneller gewoontes over van hun leeftijdsgenoten om 'erbij te horen'.
Keeping up? Sinds de opkomst van sociale media zijn traditionele media zoals tijdschriften en kranten steeds meer naar de achtergrond verschoven. We brengen nu meer tijd door online dan voorheen. En door de mogelijkheid om met 1 klik op een knop direct iets te delen op sociale media, kan iedereen wereldwijd verbonden zijn.
Een fenomeen dat ontstaan is door sociale media is “The Endless Scroll”. Onze feeds worden, door geavanceerde algoritmen, afgestemd op wat wij willen zien. Zo'n algoritme is eigenlijk een soort computerprogramma dat door middel van jouw gedrag kan inschatten waarin je geïnteresseerd bent. Door precies deze content aan je voor te schotelen, krijg je snel te zien waar je naar zoekt en zijn de reclames die je online ziet ‘toevallig’ precies waar je op zat te wachten. Zo vermaken gebruikers zich en blijven ze eindeloos scrollen. Dit is precies de reden waarom je, nadat je (voor je gevoel maar heel even) naar Instagram Reels of TikTok kijken, opeens uren verder bent.
Door al dat scrollen zijn we minder geïnteresseerd in langere video's en is onze aandachtsspanne steeds korter. Daardoor raken we sneller afgeleid. Hierdoor stijgt het aantal trends, maar daalt de levensduur van de trends. Denk maar terug aan de AI-gegenereerde Pixar filmposters of de Crompouce. Als je dit leest ben je waarschijnlijk al te laat voor jouw nieuwe tompouce combinatie, en wij ook.
Door deze snelheid binnen trends zijn de rollen omgedraaid in wie ze verzint. Tegenwoordig bepalen consumenten de trends en proberen merken hier zo snel mogelijk achteraan te gaan. Ook zijn, sinds de introductie van sociale media, niet alleen beroemdheden zoals Marilyn Monroe onze ‘trendsetters’, maar spelen influencers hier een nog grotere rol in. Met de introductie van TikTok en Instagram Reels blijft het aantal influencers in allerlei branches stijgen.
Follow the leader Maar waarom volgen we trends? We zijn sociale wezens. De meeste van ons gaan een groot deel van onze dag om met anderen en hierin is er altijd een vorm van communicatie. En wat blijkt? We hebben niet zoveel controle over onze gedachten als we denken. We nemen namelijk signalen uit onze omgeving, vooral van andere mensen, over om te bepalen hoe we moeten handelen. Uit een onderzoek van de sociaal-cognitieve psycholoog Albert Bandura blijkt dat door te volgen wat anderen doen, het denkproces voor iemand verkort en vergemakkelijkt. Dit onderzoek is een goed voorbeeld van hoe mensen het gedrag van anderen observeren om mentale sluiproutes te creëren om beslissingen te nemen.
De wens om bij onze leeftijdsgenoten te passen, is een andere sleutelfactor in het trendvolgend gedrag van de samenleving. Of we ons er nu bewust van zijn of niet, we willen vaak geaccepteerd worden door onze leeftijdsgenoten en omringd worden door mensen die denken en handelen zoals wij. Dat is dan ook precies de reden dat ik in de brugklas een Eastpak op één schouder droeg en waarom iedereen hetzelfde dansje doet als de Macarena wordt afgespeeld.
Terwijl we voorheen trends vooral zagen ontstaan vanuit merken en traditionele media, heeft de opkomst van sociale media en influencers dit volledig veranderd. De Crompouce-hype dient als een smakelijk voorbeeld van hoe sociale media en influencers nu de leiding nemen in het creëren en verspreiden van trends, en hoe consumenten steeds meer bepalend zijn voor wat als trendy wordt beschouwd. Als bedrijf moet je hier maar achteraan gaan, maar trek je sportschoenen aan want het wordt een intensieve race.
Hulp nodig om deze race te winnen? Wij staan voor je klaar!